ปวดเมื่อยหลังออกกำลังกาย ทำไมเราถึงเกิดอาการปวดเมื่อย??
สำหรับผู้ที่เริ่มออกกำลังกายต้องประสบปัญหาเกี่ยวกับการปวดเมื่อยหลังออกกำลังกาย เพราะหลังจากที่ร่างกายได้ผ่านการทำงานอย่างหนัก ซึ่งเป็นสภาวะไม่ได้เจอเป็นประจำ ทำให้กล้ามเนื้อถูกใช้งานอย่างหนัก ระบบต่าง ๆ ภายในร่างกายดึงพลังงานออกไปใช้เป็นจำนวนมาก จนสุดท้ายแล้วร่างกายก็ต้องเข้าสู่การทำงานในโหมดของ Anaerobic ซึ่งเป็นการสังเคราะห์พลังงานที่ไม่ต้องใช้ออกซิเจนในการทำงาน (โดยปกติร่างกายจะอาศัยออกซิเจนจากการหายใจเพื่อนำไปสังเคราะห์พลังงาน)
เมื่อร่างกายใช้งานโหมดนี้จะมีการสลายไกลโคเจนซึ่งเป็นสารชีวเคมีภายในกล้ามเนื้อ เพื่อจะทำให้กล้ามเนื้อทำงานได้อย่างต่อเนื่อง แต่กระบวนการสร้างพลังงานแบบไม่ใช้ออกซิเจนนี้มีข้อเสีย คือ กรดแลคติกจำนวนมากที่ถูกสร้างขึ้นมาพร้อมกับการสลายไกลโคเจน และนอกจากกรดแลคติกแล้วยังมีเซลล์กล้ามเนื้อส่วนหนึ่งที่ถูกย่อยสลายไปด้วยในขณะที่เกิดกระบวนการ Anaerobic ทำให้กล้ามเนื้อมีการอักเสบ บวม เจ็บ แข็ง อยู่เป็นระยะเวลาหนึ่ง ซึ่งอาการเหล่านี้สามารถหายไปได้เองโดยกินเวลาไม่เกิน 1 อาทิตย์
การออกกำลังกายส่งผลให้ร่างกายสร้างกรดแลคติก
ในการออกกำลังกายมีการสลายไกลโคเจนเป็นจำนวนมากส่งผลให้ร่างกายสร้างกรดแลคติกขึ้นมา และสะสมใว้ภายในกล้ามเนื้อ ซึ่งไม่สามารถกำจัดออกไปจากร่างกายได้หมด โดยกรดแลคติกนั้นถือเป็นปัจจัยหนึ่งที่ทำให้รู้สึกถึงอาการปวดเมื่อย และยังมีโอกาสทำให้เกิดตะคริวได้อีกด้วย หลายคนมีความเชื่อที่ผิดว่า เมื่อออกกำลังกายแล้วรู้สึกเจ็บปวดกล้ามเนื้อ ในวันต่อไปต้องกลับไปออกกำลังกายให้หนักกว่าเดิมหรือที่หลายคนอาจเคยได้ยินว่าต้องไป “ถอน” ซึ่งเป็นความเชื่อที่ผิดมหันต์ เพราะการกระทำเช่นนี้จะเป็นการเพิ่มภาระให้กับกล้ามเนื้อที่มีความเสียหายอยู่แล้วให้มีสภาพที่ย่ำแย่ลงไปอีก และเมื่อเซลล์กล้ามเนื้อถูกทำลายมากขึ้น ระยะเวลาที่มีอาการปวดก็ต้องนานขึ้นอย่างแน่นอน และในกรณีเลวร้ายมีการอักเสบมากเกินไป กล้ามเนื้อจะ แข็ง เกร็ง เป็นตะคริวไม่หายจะต้องไปพบแพทย์เพื่อรับการรักษา
ดูแลตนเอง ผู้ที่ปวดเมื่อยหลังออกกำลังกายควรดูแลตนเองอย่างไร
สำหรับการดูแลตนเองสำหรับผู้ที่ปวดเมื่อยหลังออกกำลังกาย ควรจะลดปริมาณการออกกำลังกายในครั้งถัดไปให้น้อยลงจนกว่าจะหายจากอาการเจ็บ และในขณะที่ออกกำลังกายนั้นควรจะรักษาปริมาณน้ำในร่างกายให้เหมาะสม ทางที่ดีควรจะจิบน้ำในปริมาณน้อย ๆ ทุก 20 นาที เพื่อให้ร่างกายมีน้ำใช้จะได้ขับกรดแลคติคออกมากับเหงื่อ ควรจะหายใจเข้าให้ลึกและช้า ๆ อย่างสม่ำเสมอเพื่อเพิ่มปริมาณออกซิเจนเข้าสู่กระแสเลือด ซึ่งวิธีนี้จะช่วยลดการเกิดกรดแลคติค และการสลายไกลโคเจนให้ได้มากที่สุด แต่หากรู้สึกปวดหรือเจ็บกล้ามเนื้อมากเกินไปอาจจะหยุดพักการออกกำลังกายแล้วรอจนอาการดีขึ้น ค่อยกลับไปออกกำลังกายใหม่อีกครั้งก็ได้
การรับประทานอาหารช่วงที่มีอาการปวดเมื่อย
ในส่วนของการรับประทานอาหาร ในช่วงที่มีอาการปวดเมื่อยนั้นควรจะรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ โดยให้เน้นไปในประเภทของสารอาหารที่มี โปรตีนสูง ประกอบกับอาหารเสริมประเภทวิตามินบี และ วิตามินดี เพราะมีความจำเป็นในการซ่อมแซมกล้ามเนื้อส่วนที่สึกหรอให้กลับมาพร้อมใช้งานอีกครั้ง และสิ่งที่สำคัญที่สุด คือ การนอนหลับพักผ่อนให้เพียงพออย่างน้อย 6 – 8 ชั่วโมง เพื่อร่างกายจะได้มีเวลาในการฟื้นฟูกล้ามเนื้อได้อย่างเต็มที่
